فرایند تکثیر مصنوعی و پرورش ماهیان خاویاری

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات بین‌المللی تاسماهیان دریای خزر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، رشت، ایران، ص.پ: 3464-41635

چکیده

    نظر به اهمیت زیستی و اقتصادی ماهیان خاویاری و سرمایه­گذاری شیلات ایران در روند تکثیر، آبزی­پروری و بازسازی ذخایر و همچنین سرمایه­گذاری رو به افزایش بخش خصوصی در زمینه تولید گوشت و خاویار، نیاز به بچه­ماهی به عنوان مهمترین عامل تولید هر ساله افزایش می­یابد. در تحلیل اخیر، به مواردی از قبیل وضعیت تکثیر و پرورش، دلایل پایین­بودن راندمان تکثیر و تولید، شرایط بهینه و شاخص­های تکثیر در گونه­های مختلف ماهیان خاویاری، تغذیه در مراحل پیش­مولد و مولد و ارائه راهکارها برای حل مشکلات و چالش­های موجود پرداخته می­شود. باید از دستاوردها، تجربیات و فناوری نوین در داخل و خارج از کشور استفاده و تغییراتی جزئی و کلی در ابزار و روش­های مراحل مختلف تکثیر ایجاد شود. باید در تمامی ابزارها و روش­ها در مراحل مختلف تکثیر مانند شناسایی و انتخاب مولد، پرورش و تغذیه، شاخص­های تکثیر، تزریق هورمون، استحصال مواد تناسلی، لقاح، رفع چسبندگی، انکوباسیون، نگهداری و تغذیه لارو بازنگری شود و با بکار­گیری ابزار و علوم جدید درصد جواب­دهی مولدین، لقاح و بازماندگی لارو و بچه­ماهی به بهبود و راندمان تولید افزایش یابد. به عبارت دیگر، افزایش راندمان تکثیر به معنای افزایش کمیت و کیفیت مولدین و مواد تناسلی آنها، درصد بازدهی مولدین، درصد اوولاسیون، درصد لقاح، درصد تفریخ و ماندگاری در دوره رشد و لاروی می­باشد. بنابراین، تغییرات مثبت، هرچند اندک در هر یک از مراحل یاد شده سبب افزایش در راندمان نهایی خواهد شد. در مجموع، استفاده از شرایط مناسب پرورش، دوره­های دمایی، بکارگیری جیره­های غذایی ویژه در مولدسازی، شناسایی مولدین در زمان مناسب، استفاده از هورمون­های سنتتیک با کیفیت و شیوه مناسب لقاح و رفع چسبندگی تخمک، استفاده از انکوباتورها و جیره­های مناسب لاروی می­تواند راندمان تولید را از نظر کمی و کیفی افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها