موسسه تحقیقات بین‌المللی تاسماهیان دریای خزر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، رشت، ایران، ص. پ: 3464 ـ 41635
چکیده
مدت زمان رسیدگی جنسی در جنس‌ها و گونه‌های ماهیان با هم متفاوت بوده و رسیدن به اولین باروری بر حسب جنس و گونه از چندماه تا چندین سال طول می‌کشد. در بین ماهیان، خانواده تاسماهیان برخلاف ماهیان استخوانی، دیر به بلوغ جنسی رسیده و تشخیص جنسیت آنها در سنین پایین از طریق معاینه ظاهری غیر ممکن است. بکارگیری روشهای مختلفی جهت تشخیص جنسیت ماهیان خاویاری بعلت عدم امکان تشخیص جنسیت آنها در سنین پایین، ضروری بنظر میرسد. زیرا با این کار از بروز زیان‌های مالی برای پرورشدهندگان بابت هزینه دوره پرورش چندین ساله ماهیان نر به واسطه عدم تشخیص جنسیت جلوگیری به‌عمل می‌آید. لذا بسته به سن تاسماهیان، بکارگیری روشهای مختلف از قبیل جراحی (بیوپسی)، لاپاراسکوپی، التراسونوگرافی و هورمونی جهت تشخیص جنسیت تاسماهیان الزامی است. تحقیقات صورت گرفته روی تاسماهیان نشان داده است که برای تعیین مراحل تکامل غدد جنسی در ماهیان خاویاری روشهای آندوسکوپی بعلت کم تهاجمی بودن و با القاء حداقل استرس به ماهی، یک روش کارآمد برای شناسایی جنس نر و ماده در سنین 3 سال به بالا میباشد، ولی برای سنین 2 تا 3 سال روش جراحی با تکیه بر انجام بیوپسی به منظور انجام بافتشناسی هرچند روشی تهاجمی است ولی مطمئنترین روش در شناسایی جنسیت بوده و سایر روشها بیشتر برای ماهیانی که از لحاظ جنسیت در مرحله بالای رسیدگی جنسی قرار دارند، مناسب می باشد.
)